อ่าวมะนาว

อ่าวมะนาว อยู่ในเขตของกองบิน 53 กองทัพอากาศ ทะเลหน้าอ่าวมีหมู่เกาะเล็กๆ มีแนวปะการังน้ำตื้น ริมชายหาดมีร้านอหาร ที่พัก ร้านบริการต่างๆ เพียบพร้อม แต่เนื่องจากอยู่ในเขตทหาร จึงมีระเบียบปฏิบัติของทางราชการที่นักท่องเที่ยวต้องปฏิบัติตาม 

- มีร้านอาหาร หนังสือเช่า และอินเทอร์เน็ต (เปิดเฉพาะวันเสาร์-อาทิตย์ และวันหยุดราชการ)
- ติดต่อที่กองบิน 53 โทร.0-3261-1031,0-3266-1088

ที่ตั้งและการเดินทาง กองบิน 53 กองทัพอากาศ ต.เกาะหลัก อ.เมือง 

รถยนต์ส่วนตัว จากตัวเมืองประจวบฯ ใช้ ถ.สละชีพลงมาทางใต้ ผ่านวัดเกาะหลักไปไม่ไกล พบสามแยกให้เลี้ยวขวาเข้าทางหลวงหมายเลข 3167 ไปประมาณ 2 กม. อ่าวมะนาวอยู่ทางซ้ายมือ 

รถรับจ้าง ขึ้นรถสามล้อเครื่องจากย่านตัวเมืองประจวบฯ ราคา 40 บาท 

สิ่งน่าสนใจ
ชายหาดอ่าวมะนาว อ่าวมะนาวมีเขาสองลุกโอบล้อมคือเขาล้อมหมวกและเขาคลองวาฬ สามารถมองเห็นได้จากบริเวณชายหาดที่มีลักษณะโค้งเกือบเป็นวงกลมยาว 3 กม. คล้ายกับผลมะนาว จึงเรียกชื่อหาดนี้ว่าอ่าวมะนาว บริเวณนี้มีการรักษาความสะอาดเป็นอย่างดี ทะเลไม่ลึกเหมาระแก่การลงเล่นน้ำ มีทิวสนประดิพัทธ์ให้ความร่มรื่น 

นอกจากนี้ยังมีกิจกรรมต่างๆ บริเวณชายหาด อัตราค่าบริการมีดังนี้
- บานาน่าโบ๊ต 6 ที่นั่ง 600 บาท/30 นาที
- เตียงผ้าใบ 10 บาท/คน/วัน
- จักรยานสามัคคี (จักรยานสี่ล้อ ต้องช่วยกันปั่นสี่คน บังคับด้วยพวงมาลัยเหมือนรถยนต์ นั่งได้ 6 คน) 90 บาท/ชม. จักรยานเดี่ยว 30 บาท/ชม.

ศาลเจ้าพ่อเขาล้อมหมวก เขาล้อมหมวกมีขนาดไม่ใหญ่มาก ตั้งอยู่ในบริเวณอ่าวมะนาว รูปทรงคล้ายหมวกจึงเป็นที่มาของชื่อเขา มองเห็นได้ทั้งจากอ่าวประจวบและที่ชายหาดอ่าวมะนาว 

นอกจากเขาล้อมหมวกจะเกี่ยวโยงกับตำนานตามม่องล่ายแล้ว บริเวณเชิงเขายังเป็นที่ตั้งศาลเจ้าพ่อเขาล้อมหมวก รถยนต์สามารถเข้าถึงได้อย่างสะดวก เจ้าพ่อเขาล้อมหมวกเป็นรูปปั้นคนจีนมีเครายาว จากจารึกหน้าศาลระบุว่า ท่านย้ายถิ่นฐานจากเมืองจีนแผ่นดินใหญ่มาในสมัยอยุธยา และได้สร้างคุณงามความดีให้แก่ท้องถิ่น จนเสียชีวิตเมื่ออายุ 97 ปี 

บริเวณต้นไทรขนาดใหญ่ข้างศาล เป็นที่อาศัยของค่างแว่นถิ่นใต้ประมาณ 80 ตัว เป็นชนิดเดียวกันกับที่ อช.เขาสามร้อยยอดค่างที่นี่เชื่องและคุ้นเคยกับผู้คน หากต้องการให้อาหาร ทหารผู้ดูแลแนะนำว่าควรเป็นถั่วลิสง จะเป็นแบบแห้งอบกรอบหรือแบบต้มก็ได้ แต่ต้องมีเปลือกเพื่อให้มันได้แกะกินเอง 

อุทยานประวัติศาสตร์กองบิน 53
- เปิดวันเสาร์-อาทิตย์ เวลา 08.00-16.00 น.
- ค่าเข้าชม ผู้ใหญ่ 20 บาท เด็ก 10 บาท

ภายในอาคารมีการจัดแสดงแสงเสียงเกี่ยวกับเหตุการณ์สงครามโลกครั้งที่ 2 และข้าวของเครื่องใช้ต่างๆ ในสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 ๐อนุสาวรีย์วีรชน 8 ธ.ค.2484 ตั้งอยู่ชายทะเลอ่าวมะนาว สร้างขึ้นเพื่อระลึกถึงวีรกรรมของทหารและพบเรือนที่ร่วมกันต่อสู้กับทหารญี่ปุ่นในสงครามโลกครั้งที่ 2 อนุสาวรีย์เป็นประติมากรรมรูปทหารอากาศในชุดนักบินขนาดเท่าคนจริง ยืนอยู่บนใบพัดเครื่องบิน ถือธงชัยเฉลิมพลกองบิน 53 ในท่าประจัญบานหันหน้าไปทางอ่าวประจวบ วันที่ 8 ธ.ค. ของทุกปีจะมีพิธีวางพวงมาลาสดุดีวีรชนผู้กล้า 

แท่นหินประวัติศาสตร์ อยู่ใกล้กับอนุสาวรีย์วีรชนฯเป็นประติมากรรมสูนสูงบนแท่นหินทรายสี่เขียว ตั้งอยู่บนเนินหญ้า มีความสวยงามน่าสนใจ แกะสลักเป็นเรื่องราวการสู้รบระหว่างทหารไทยกับทหารญี่ปุ่นในเหตุการณ์สงรามโลกครั้งที่ 2 

หาดตาตั้ง เป็นหาดทรายเล็กๆ ชายทะเลเขาคลองวาฬ บริเวณปลายสุดของหาดอ่าวมะนาวด้านใต้ ซึ่งมีแหลมโขดหินเล็กๆ กั้นอยู่ระหว่างชายหาดอ่าวมะนาวและหาดตาตั้ง ไม่มีทางรถยนต์เข้าถึง แต่เวลาน้ำลงมากๆ สามารถเดินจากชายหาดอ่าวตาตั้งมองเห็นชายหาดในอ่าวมะนาวได้ทั้งหมด 

หาดทรายขาว เป็นชายหาดอีกแห่งหนึ่งของเขาคลองวาฬ อยู่ถัดจากหาดตาตั้งออกไป หาดทรายขาว เงียบสงบ ไม่มีบริการใดๆ ไม่มีทางรถเข้าถึง หากต้องการไปพักผ่อนอย่างสงบเป็นส่วนตัว ก็สามารถเหมาะเรือจากอ่าวมะนาวไปส่งและรับกลับได้แต่ถ้าต้องการไปเพียงเพื่อแวะชมความงาม ก็มีอยู่ในรายการเหมาเรือเที่ยวชมหมู่เกาะหลักและปะการังแล้ว 

หมู่เกาะหลัก
- มีบริการเรือนำเที่ยว
เป็นหมู่เกาะที่อยู่รอบๆ เขาล้อมหมวก มีสี่เกาะ คือ เกาะร่า เกาะหลำ เกาะหลัก และเกาะแรดซึ่งมีขนาดใหญ่ที่สุด จากชายหาดในอ่าวประจวบสามารถมองเห็นหมู่เกาะหลักนี้ได้อย่างชัดเจนช่วงน้ำลง ชายหาดบริเวณเขาล้อมหมวกจะเชื่อมต่อกับชายหาดบนเกาะร่มและเกาะหลำ มีสันทรายสูงจากบริเวณใกล้อนุสาวรีย์วีรชนฯ สามารถเดินไปยังเกาะหลำได้ แม้เป็นช่วงน้ำขึ้นก็จะมีระดับน้ำประมาณเอวเท่านั้น หน้าชายหาดเกาะหลำมีศาลกรมหลวงชุมพรเขตรอุดมศักดิ์ให้สักการะ 

ในอ่าวมะนาวมีเกาะอีกสองเกาะ คือ เกาะอีแอ่นเป็นเกาะที่อยู่ใกล้ชายหาด และเกาะเหลือมเป็นเกาะที่อยู่ห่างออกไป ทั้งสองเกาะไม่มีชายหาด แต่เป็นแหล่งอนุรักษ์ปะการังน้ำตื้น 

นอกจากนี้ยังมีเกาะพิงและเกาะพังอยู่หน้าหาดคลองวาฬเป็นจุดดำน้ำชมปะการังน้ำตื้น 

มีบริการเรือนำเที่ยว เป็นเรือสปีดโบ๊ต บริการเฉพาะวันหยุด วันธรรมดาต้องติดต่อล่วงหน้าที่ศูนย์อาหารภายในกองบิน 53 อ่าวมะนาว โทร.08-9258-1412 ถ้าเหมาเรือนำเที่ยวอ่าวมะนาวและหมู่เกาะหลัก ราคา 500 บาท/40 นาที นากเป็นรายคนต้องรอจนครบ 6 คน ราคา 70 บาท/คน ส่วนบริการดำน้ำชมปะการัง จะเป็นการดำชมผิวน้ำหรือสน็อกเกิลบริเวณเกาะจานและหาดคลองวาฬ เรือออกเวลา 07.30 น.ใช้เวลา 4 ชม. ค่าบริการ 300 บาท/คน ถ้าเหมาลำราคา 6,000 บาท นั่งได้ 30 คน